ในปี 2024 Financial Times ร่วมกับ Statista ได้จัดทำรายงานประจำปีที่ชื่อว่า Africa’s Fastest Growing Companies เพื่อออกรายงานว่า จัดอันดับบริษัทในทวีปแอฟริกาที่มีอัตราการเติบโตทางรายได้สูงที่สุด 100 อันดับ ระหว่างปี 2019 ถึง 2022 โดยใช้เกณฑ์อัตราการเติบโตเฉลี่ยสะสมต่อปี (CAGR) เป็นหลัก ซึ่งจากการจัดอันดับบริษัทในทวีปแอฟริกา พบว่า อันดับที่ 1 คือ ประเทศแอฟริกาใต้ ครองตำแหน่งผู้นำของทวีป โดยมีบริษัทติดอันดับมากที่สุดถึง 42 บริษัท ตามมาด้วยประเทศไนจีเรีย ที่มีมีบริษัทติดอันดับในรายงานดังกล่าวกว่า 25 บริษัท และประเทศเคนยา มีจำนวนบริษัทที่ติดอันดับ จำนวน 12 บริษัท เท่ากับประเทศโมร็อกโก ซึ่งมีบริษัทติดอันดับ 12 บริษัทเช่นกัน
เหตุใดแอฟริกาใต้และไนจีเรียจึงนำหน้า?
การที่แอฟริกาใต้และไนจีเรียมีจำนวนบริษัทที่เติบโตสูงจำนวนมาก อาจสะท้อนถึงปัจจัยที่โครงสร้างพื้นฐานทางเศรษฐกิจที่แข็งแกร่งกว่าหลายประเทศ อาทิ เช่น
– แอฟริกาใต้ มีเศรษฐกิจที่พัฒนาแล้วที่สุดในทวีปแอฟริกา มีระบบการเงินและการธนาคารที่เข้มแข็ง สนับสนุนธุรกิจเกิดใหม่ได้ดี รวมถึงมีกลุ่มทุนและตลาดทุนที่เข้าถึงง่าย
– ไนจีเรีย แม้จะเผชิญกับความท้าทายทางเศรษฐกิจหลายด้าน แต่ก็มี ประชากรจำนวนมาก (มากกว่า 200 ล้านคน) ซึ่งทำให้เป็นตลาดขนาดใหญ่ที่เอื้อต่อการเติบโตของธุรกิจโดยเฉพาะในกลุ่ม เทคโนโลยี, อีคอมเมิร์ซ และฟินเทค
จุดแข็งของเคนยาในภูมิภาคแอฟริกาตะวันออก
แม้จะอยู่ในอันดับที่ 3 แต่เคนยา ก็ยังคงเป็นผู้นำในระดับของภูมิภาคแอฟริกาตะวันออก ด้วยระบบเศรษฐกิจที่มีความหลากหลายและการพึ่งพาเทคโนโลยีที่ทันสมัยมากกว่า จะเป็นสำนักงานของบริษัทข้ามชาติเกี่ยวกับธุรกิจด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ เช่น google Microsoft เป็นต้น ทำให้เคนยาได้กลายเป็นศูนย์กลางนวัตกรรมของภูมิภาค โดยเฉพาะในด้านต่างๆ ดังนี้ (1) ฟินเทค (FinTech): เคนยาถูกขนานนามว่าเป็นบ้านเกิดของ “การเงินบนมือถือ” โดยเฉพาะบริการอย่าง M-Pesa ที่ปฏิวัติการชำระเงินในภูมิภาคนี้ (2) พลังงานหมุนเวียน: บริษัทอย่าง PowerGen Renewable Energy แสดงให้เห็นถึงบทบาทของเคนยาในการพัฒนาพลังงานสะอาด (3) การเกษตรอัจฉริยะ (AgriTech): บริษัทต่าง ๆ เช่น Victory Farms และ Kentegra Biotechnology กำลังสร้างผลกระทบต่อห่วงโซ่คุณค่าด้านอาหาร
บริษัทเคนยาที่โดดเด่นในปี 2024
บริษัทที่เติบโตเร็วที่สุดในเคนยาตามรายงานคือ Kentegra Biotechnology EPZ Ltd. ซึ่งติดอันดับ 9 ในทวีปแอฟริกา โดยมีอัตรา CAGR สูงถึง 189.77% และมีรายได้ในปี 2022 อยู่ที่ 3.76 ล้านดอลลาร์สหรัฐ บริษัทนี้ดำเนินธุรกิจเกี่ยวกับการผลิตสารไพรีทรัมจากพืชเพื่อใช้ในผลิตภัณฑ์ฆ่าแมลงแบบธรรมชาติ ซึ่งมีตลาดเติบโตสูงทั่วโลก นอกจากนี้ยังมีบริษัทอื่น ๆ ที่สะท้อนให้เห็นถึงความแข็งแกร่งของระบบนิเวศสตาร์ทอัพในเคนยา เช่น Lipa Later – แพลตฟอร์มให้บริการซื้อก่อนจ่ายทีหลัง (Buy Now, Pay Later) , Quick Mart – เครือซูเปอร์มาร์เก็ตที่ขยายตัวอย่างรวดเร็ว, Turaco – สตาร์ทอัพด้าน InsurTech ที่ช่วยกระจายบริการประกันให้กับผู้มีรายได้น้อย, M-Kopa – ผู้นำด้านการให้สินเชื่อและผลิตภัณฑ์พลังงานแสงอาทิตย์สำหรับประชากรนอกระบบธนาคาร
ความท้าทายที่เคนยายังต้องเผชิญ
แม้จะมีศักยภาพสูง แต่เคนยายังคงเผชิญอุปสรรคที่อาจขัดขวางการเติบโตของบริษัท ได้แก่
1. การเข้าถึงแหล่งเงินทุน: นักลงทุนยังคงให้ความสำคัญกับตลาดใหญ่ ๆ อย่างไนจีเรียและแอฟริกาใต้มากกว่า ทำให้สตาร์ทอัพในเคนยาอาจเผชิญกับข้อจำกัดในการขยายธุรกิจ
2. ความไม่แน่นอนด้านนโยบาย: การเปลี่ยนแปลงทางภาษีหรือกฎระเบียบโดยรัฐบาลอาจทำให้สภาพแวดล้อมทางธุรกิจไม่แน่นอน
3. ต้นทุนการดำเนินงานสูง: โดยเฉพาะในด้านโลจิสติกส์และพลังงาน ซึ่งอาจลดความสามารถในการแข่งขัน
รายงานนี้ยังได้สรุปในตอนท้ายว่า ถึงแม้เคนยาจะยังตามหลังแอฟริกาใต้และไนจีเรียในจำนวนบริษัทที่เติบโตเร็วที่สุดแล้วก็ตาม แต่การมีบริษัทติดอันดับถึง 12 แห่ง ก็สะท้อนถึงพลังและศักยภาพทางเศรษฐกิจของประเทศนี้ โดยเฉพาะในภาคเทคโนโลยีและนวัตกรรม ที่เป็นตัวขับเคลื่อนเศรษฐกิจใหม่ของแอฟริกา
ความเห็นของ สคต.
จากรายงานดังกล่าว แสดงให้เห็นว่า เคนยาพื้นฐานหลายด้านที่เหมาะสมที่จะเป็นศูนย์กลางในธุรกิจที่เน้นการบริการของด้านสารสนเทศและเทคโนโลยีและนวัตกรรมสมัยใหม่ของแอฟริกา โดยสคต. มองว่า มีปัจจัยหลายด้านอาทิ กม.ด้านการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลที่มีมาตรฐานที่ดีเหมือนกับทางยุโรป ประชากรที่พูดและสื่อสารภาษาอังกฤษได้ดี โครงสร้างพื้นฐานที่ก้าวหน้าและดีมากที่สุดประเทศหนึ่งของแอฟริกา ทั้งถนน ไฟฟ้า ระบบอินเทอร์เนต เป็นต้น อย่างไรก็ดี ก็มีปัจจัยเสี่ยงของนโยบายภาครัฐที่ไม่มีความแน่นอนหรือต้นทุนในการประกอบธุรกิจที่สูง ซึ่งหากรัฐบาลเคนยาไม่พยายามปรับปรุงในเรื่องที่เป็นจุดด้อยแล้ว อนาคตก็ทำให้อาจลดความสามารถของบริษัทของเคนยาได้ต่อไปในอนาคต ซึ่งเชื่อว่าเขาคงไม่ยอมให้เป็นเช่นนั้นอย่างแน่นอน
สำหรับประเทศไทยนั้น หากเราต้องการมาลงทุนหรือทำธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับด้านธุรกิจเกี่ยวกับเทคโนโลยี บริการด้านการเงิน แม้กระทั่ง DATA CENTER หรือ ธุรกิจเกมศ์ และการทำแอปพลิเคชั่นต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการใช้เทคโนโลยีเข้ามาเกี่ยวข้องกับภาคธรุกิจหรือบริการ นั้น เคนยาถือเป็นประเทศหนึ่งที่น่าสนใจในการเข้ามาลงทุนด้านนี้ในทวีแแอฟริกา ซึ่งนักธุรกิจที่สนใจอาจจะค่อยๆ ลองศึกษาข้อมูลที่เกี่ยวข้องและเข้ามาลงทุนในเคนยาในอนาคตอันใกล้
ผู้ส่งออกหรือนักธูรกิจที่สนใจข้อมูลเพิ่มเติมด้านการค้าและการลงทุนต่าง ๆ เกี่ยวประเทศเคนยา และประเทศในแอฟริกาตะวันออก ท่านสามารถติดต่อสอบถามได้ที่ E-mail: ของสำนักงานฯ ที่ info@ocanairobi.co.ke
ที่มา : https://www.businessdailyafrica.com/
Thai 
English 
Chinese 
Japanese 
German