“สคต.คุนหมิงขอแนะนำผู้ประกอบการที่ต้องการส่งออกสินค้าสู่ตลาดจีนให้ดำเนิน การจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในประเทศจีน เพื่อป้องกันการลอกเลียนแบบ และไม่ให้สินค้าของผู้ประกอบการถูกละเมิด รวมถึงปัญหาการแย่งชิงการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าโดยนักธุรกิจชาวจีน”
กฎหมายการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า มาตราที่ 4 และข้อปฏิบัติการทะเบียนเครื่องหมายการค้า มาตราที่ 13 ระบุว่า บุคคลธรรมดา นิติบุคคลหรือองค์กรอื่นๆที่ได้ดำเนินกิจการผลิตสินค้า ซึ่งมีความประสงค์จะจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า เพื่อมีสิทธิ์ในเครื่องหมายการค้านั้น จะต้องยื่นเรื่องขอทะเบียนเครื่องหมายการค้าไปยังสำนักเครื่องหมายการค้าของสำนักงานบริหารอุตสาหกรรมและการค้าแห่งชาติจีน (Trademark Office of the State Administration for Industry & Commerce of China) การจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าที่จีนแบ่งประเภทเครื่องหมายการค้าเป็น 45 กลุ่ม ซึ่งสอดคล้องกับการแบ่งประเภทตามมาตรฐานสากลของ WIPO ในจำนวนนี้แบ่งออกเป็นสินค้า 34 กลุ่ม และบริการ 11 กลุ่ม เครื่องหมายการค้าที่ใช้กับสินค้าจะถือว่าเป็นเครื่องหมายการค้าสินค้า และเครื่องหมายการค้าที่ใช้กับบริการจะถือว่าเป็นเครื่องหมายบริการ
เครื่องหมายการค้าจะได้รับความคุ้มครองในประเทศจีน เมื่อได้จดทะเบียนต่อสำนักงานเครื่องหมายการค้าแห่งประเทศจีน
- สิ่งที่ได้รับความคุ้มครอง/นิยาม
“เครื่องหมายการค้า” หมายความว่า เครื่องหมายที่ใช้หรือจะใช้เป็นที่หมายสำหรับสินค้าหรือเกี่ยวข้องกับสินค้า เพื่อแสดงว่าสินค้าที่ใช้เครื่องหมายการค้าของเจ้าของเครื่องหมายการค้านั้นแตกต่างจากสินค้าที่ใช้เครื่องหมายการค้าของบุคคลอื่น
เครื่องหมายการค้าที่จะได้รับจดทะเบียนได้จะต้องมีลักษณะเฉพาะที่เพียงพอ และมีข้อกำหนดดังนี้
– ต้องเป็นเครื่องหมายที่สามารถแยกให้เห็นถึงความแตกต่างของสินค้าที่ยื่นขอจดทะเบียนกับสินค้าของบุคคลอื่น
– ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่เหมือนหรือคล้ายกับเครื่องหมายการค้าของบุคคลอื่นที่ได้รับ การจดทะเบียนำไว้ก่อนแล้ว
– ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่มีลักษณะเหมือนหรือคล้ายกันกับชื่อรัฐ ธงประจำชาติ สัญลักษณ์ประจำชาติ หรือเครื่องอิสริยาภรณ์ของจีน
– ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่มีลักษณะเหมือนหรือคล้ายกับธง สัญลักษณ์หรือชื่อขององค์การระหว่างประเทศ
– ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่มีลักษณะเหมือนหรือคล้ายกับสัญลักษณ์หรือชื่อเครื่องหมายกาชาด
– ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่บ่งบอกถึงคุณลักษณะ วัตถุดิบหลัก หน้าที่ การใช้ น้ำหนัก ปริมาณหรือลักษณะพิเศษอื่น ๆ ของสินค้าที่ใช้กับเครื่องหมาย
– ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่มีลักษณะเป็นการแบ่งแยกชนชาติ
– ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่มีลักษณะฉ้อฉลโดยการโฆษณาสินค้า
– ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่ขัดต่อประเพณีหรือศีลธรรมอันดีของสังคม
- สิทธิของเจ้าของเครื่องหมายการค้า
เจ้าของเครื่องหมายการค้าที่ได้รับการจดทะเบียนย่อมมีสิทธิแต่เพียงผู้เดียวที่จะใช้เครื่องหมายการค้ากับสินค้าที่ได้รับการจดทะเบียนนั้นในประเทศจีนและมีสิทธิห้ามบุคคลอื่นใช้เครื่องหมายการค้าโดยไม่ได้รับอนุญาต
สำหรับในกรณีเครื่องหมายการค้าที่มีชื่อเสียงแพร่หลายทั่วไป เจ้าของเครื่องหมายการค้า ดังกล่าวจะมีสิทธิและได้รับความคุ้มครอง ดังนี้
2.1 เจ้าของเครื่องหมายการค้าจะได้รับการยอมรับว่าเครื่องหมายการค้าของตนเป็นเครื่องหมายการค้าที่มีชื่อเสียงแพร่หลายทั่วไป และสามารถขอรับจดทะเบียน หรือบังคับใช้สิทธิในกรณีละเมิดเครื่องหมายการค้าของตนอย่างเครื่องหมายการค้าที่มีชื่อเสียงแพร่หลายทั่วไป
2.2 เจ้าของเครื่องหมายการค้าจะได้รับการยอมรับว่าเครื่องหมายการค้าของตนเป็นเครื่องหมายการค้าที่มีชื่อเสียงแพร่หลายทั่วไปในกรณีมีการดำเนินคดี หรือมีการโต้แย้งสิทธิในเครื่องหมายการค้าและการยอมรับดังกล่าวจะหนักแน่นขึ้นในกรณีมีการโต้แย้งครั้งต่อไป
2.3 ศาลของจีนสามารถพิจารณาได้ด้วยตนเองว่า เครื่องหมายการค้าดังกล่าวเป็นเครื่องหมายการค้าที่มีชื่อเสียงแพร่หลายทั่วไปหรือไม่ โดยไม่จำเป็นต้องปรึกษากับสำนักเครื่องหมายการค้าหรือคณะกรรมการอุทรธรณ์
2.4 การยอมรับว่าเครื่องหมายนั้นเป็นเครื่องหมายการค้าที่มีชื่อเสียงแพร่หลายทั่วไป เป็นการให้ความคุ้มครอง เพื่อมิให้บุคคลภายนอกใช้หรือขอจดทะเบียนเครื่องหมายที่เหมือนหรือที่คล้านกันกับสินค้าหรือบริการที่ไม่เหมือนกัน หรือการจดทะเบียนชื่อบริษัทหรือชื่อทางการค้า
- อายุความคุ้มครอง : เครื่องหมายการค้าที่ได้รับการจดทะเบียนในจีนแล้วจะมีอายุความคุ้มครอง 10 ปี นับตั้งแต่วันที่จดทะเบียน และสามารถต่ออายุความคุ้มครองได้อีกครั้งละ 10 ปี
- ช่องทางการยื่นขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า
การยื่นขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าสามารถดำเนินการตาม 4 ช่องทาง ดังนี้
4.1 ดำเนินการยื่นขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าผ่านหน่วยงานตัวแทนรับจดเครื่องหมายการค้า
4.2 ผู้ยื่นเรื่องยื่นเรื่องไปที่สำนักเครื่องหมายการค้าด้วยตัวเอง
ที่อยู่: No.1, Cha Ma Nan Street, Xicheng District, Beijing (北京市西城区茶马南街1号)
เวลาทำการ: 8:30-11:30 13:30-16:30
เบอร์โทร: 86-10-63218422 86-10-63218423 86-10-63256488
หรือผู้ยื่นเรื่องสามารถขอยื่นเรื่องจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าได้ที่สำนักเครื่องหมายการค้า ประจำโซนสาธิตนวัตกรรมอิสระแห่งชาติจีน หมู่บ้าน Zhongguan ที่อยู่: Office Room No. 205, 2nd Floor, The State Administration for Industry & Commerce, No. 36, Suzhou Street, Haidian District, Beijing
(北京市海淀区苏州街36号北京市工商行政管理局二层205办公室)
4.3 ผู้ยื่นเรื่องสามารถยื่นเรื่องไปที่สำนักงานจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าประจำท้องถิ่นนั้นๆ ปัจจุบันในมณฑลยูนนานมีสำนักงานจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าอยู่ที่
- เมืองคุนหมิง ที่อยู่: No. 376, Rixin East Road, Xishan District, Kunming City, Yunnan (云南省昆明市西山区日新东路376号) เบอร์โทร: 0871-64568947, 0871－64566131
- เมืองยู่ซี ที่อยู่: 1st Floor, Administrative Committee Hall, Gaoxin District, No. 86, Fuxian Road, Yuxi (玉溪市抚仙路86号高新区管委会政务大厅一楼) เบอร์โทร: 0877-2014844
4.4 ผู้ยื่นเรื่องสามารถยื่นเรื่องผ่านเว็บไซต์ออนไลน์ของสำนักเครื่องหมายการค้า เว็บไซต์: https://sbj.cnipa.gov.cn/sbj/index.html
- ขั้นตอนการยื่นจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า
5.1 ผู้ยื่นเรื่องสามารถเลือกหน่วยงานหรือบริษัทตัวแทนรับจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าที่ทางสำนักเครื่องหมายการค้ากำหนดไว้ได้ โดยรายชื่อหน่วยงานหรือบริษัทตัวแทนที่กำหนดไว้นั้นสามารถดูได้ทางเว็บไซต์ของสำนักเครื่องหมายการค้า
https://wssq.sbj.cnipa.gov.cn:9443/tmsve/agentInfo_getAgentDljg.xhtml หรือเข้าเว็บไซต์หน้าหลัก https://sbj.cnipa.gov.cn/sbj/index.html คลิกไปที่ Trademark Agency (商标代理)
- หากผู้ยื่นเรื่องเป็นองค์กรหรือบริษัท จะต้องยื่นสำเนาเอกสารแสดงตัวตน (เช่น สำเนาใบอนุญาตประกอบธุรกิจ) หากผู้ยื่นเรื่องเป็นบุคคลธรรมดา จะต้องยื่นสำเนาบัตรประชน และสำเนาใบ “Individual-owned Business License” หรือสำเนาสัญญาการจัดการที่ดินชนบท
5.2 หากผู้ยื่นเรื่องต้องการยื่นเรื่องด้วยตัวเอง จะต้องไปยื่นเรื่องที่สำนักเครื่องหมายการค้า ซึ่งมีขั้นตอนการดำเนินการ ดังนี้
ตรวจสอบเครื่องหมายการค้า à เตรียมใบสมัครขอจดทะเบียน à ยื่นใบสมัครขอจดทะเบียนที่ช่องให้บริการรับจดทะเบียน à ยืนยันการส่งใบสมัครขอจดทะเบียนตามหมายเลขช่องให้บริการ à จ่ายค่าจดทะเบียน à รับใบเสร็จ
- กรอกแบบฟอร์มและปริ้นท์ใบ “ใบสมัครขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า” หากผู้ยื่นเรื่องเป็นองค์กรหรือบริษัท จะต้องปั้มตราปั้มขององค์กรหรือบริษัท แต่ถ้าหากผู้ยื่นเรื่องเป็นบุคคลธรรมดา จะต้องเซ็นชื่อให้เรียบร้อย
หลังจากผู้ยื่นเรื่องได้รับใบเสร็จแล้ว จะถือว่าการยื่นขอจดทะเบียนสำเร็จเป็นที่เรียบร้อยแล้ว สำนักเครื่องหมายการค้าจะส่งเอกสารต่างๆให้กับผู้ยื่นเรื่อง ขั้นตอนการตรวจสอบกรุณาอ่าน “แผนผังขั้นตอนการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า” และหลังจากผู้ยื่นเรื่องได้รับ “หนังสือแจ้งจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า” ก็สามารถไปรับ “ใบรับรองการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า” ได้ที่สำนักเครื่องหมายการค้า
5.3 หากผู้ยื่นเรื่องไม่สะดวกไปยื่นเรื่องที่สำนักเครื่องหมายการค้าก็สามารถยื่นใบสมัครและเอกสารต่าง ๆ ที่ช่องให้บริการ ณ สำนักงานจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าประจำท้องถิ่นนั้นๆได้ด้วยตัวเอง
5.4 หากผู้ยื่นเรื่องไม่สะดวกไปยื่นเรื่องด้วยตัวเอง สามารถเลือกช่องทางยื่นเรื่องขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าทางออนไลน์ได้ เว็บไซต์ขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าเวอร์ชั่นใหม่นี้ได้เริ่มใช้ตั้งแต่วันที่ 10 มีนาคม 2560 โดยสามารถจ่ายค่าจดทะเบียนทางออนไลน์ได้ ผู้ยื่นเรื่องจะต้องเข้าเว็บไซต์ https://sbj.cnipa.gov.cn/sbj/index.html คลิกไปที่ Trademark Online Application (商标网上申请) และสมัครสมาชิก หลังจากได้รับการตรวจสอบเรียบร้อยแล้วก็สามารถยื่นใบสมัครขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าได้ หากเป็นสมาชิกอยู่แล้วก็สามารถยื่นใบสมัครได้เลย
- การตรวจสอบก่อนขอยื่นจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า
หากการขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าไม่ผ่าน ผู้ยื่นเรื่องจะไม่สามารถขอคืนเงินได้ และ หากต้องการขอยื่นเรื่องใหม่ก็จะใช้เวลาค่อนข้างนาน อีกทั้งการยื่นเรื่องใหม่นี้ก็ยังไม่สามารถรู้ได้ว่าจะผ่านหรือไม่ ดังนั้น ก่อนทำการขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า ผู้ยื่นเรื่องจำเป็นต้องตรวจสอบเครื่องหมายการค้าที่จะใช้ในการจดก่อน หลังจากผลการตรวจสอบออกมาแล้วค่อยยื่นใบสมัคร ซึ่งผู้ยื่นเรื่องสามารถตรวจสอบเครื่องหมายการค้าได้ที่เว็บไซต์สำนักเครื่องหมายการค้า https://sbj.cnipa.gov.cn/sbj/index.html หลังจากนั้นให้คลิกที่ Trademark Search Online (商标网上查询) และดำเนินการตรวจสอบได้ทันที สำหรับมาตรฐานการตรวจสอบนั้นสามารถอ่านได้ในเว็บไซต์สำนักเครื่องหมายการค้าดังกล่าวข้างต้น
- ช่องทางการชำระเงิน
8.1 ยื่นขอด้วยตนเอง
- หากหน่วยงานตัวแทนเป็นผู้ใช้งานเว็บไซต์ยื่นขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าออนไลน์ ระบบจะแจ้งเตือนการชำระเงิน และจะต้องลงชื่อเข้าใช้งานเพื่อชำระเงินทางระบบออนไลน์
- หากหน่วยงานตัวแทนไม่ได้ลงทะเบียนเป็นผู้ใช้งานอย่างเป็นทางการบนแพลตฟอร์มออนไลน์ ก็จำเป็นต้องลงทะเบียนก่อน เพื่อเข้าระบบชำระเงิน
8.2 ยื่นขอด้วยตนเอง
- ผู้ยื่นขอยื่นขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าออนไลน์ ระบบจะแจ้งเตือนการชำระเงิน และจะต้องลงชื่อเข้าใช้งานเพื่อชำระเงินทางระบบออนไลน์
- ผู้ยื่นขอไม่ได้ลงทะเบียนเป็นผู้ใช้งานอย่างเป็นทางการบนแพลตฟอร์มออนไลน์ ก็จำเป็นต้องลงทะเบียนก่อน เพื่อเข้าระบบชำระเงิน
หมายเหตุ: – รูปแบบการกรอกแบบฟอร์มต่างๆจะต้องเป็นไปตามข้อกำหนดของสำนักงานบริหารอุตสาหกรรมและการค้าแห่งชาติจีน ซึ่งสามารถดาวน์โหลดดูได้จากเว็บไซต์ของสำนักเครื่องหมายการค้า โดยมีข้อกำหนดให้ใช้กระดาษ A4 ปริ้นท์ การยื่นเอกสารขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า 1 ชุด ใช้ได้กับการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าจำนวน 1 เครื่องหมายเท่านั้น หากต้องการจดทะเบียนหลายเครื่องหมาย จะต้องยื่นเอกสารหลายชุดตามจำนวนที่ต้องการจด พร้อมทั้งต้องปฏิบัติตามข้อกำหนดและขั้นตอนดังกล่าวข้างต้น
– เว็บไซต์สำนักเครื่องหมายการค้า https://sbj.cnipa.gov.cn/sbj/index.html
- การละเมิด
บุคคลใดกระทำการดังต่อไปนี้ถือว่าเป็นการละเมิดสิทธิในเครื่องหมายการค้า
9.1 การจงใจจัดหาให้ซึ่งสิ่งอำนวยความสะดวกในการกระทำละเมิดต่อสิทธิแต่เพียงผู้เดียวของบุคคลอื่นในการใช้เครื่องหมายการค้า เช่น การเก็บสินค้า การขนส่ง การติดต่อทางจดหมาย หรือ การซุกซ่อน
9.2 การใช้คำที่เหมือนหรือคล้ายกับเครื่องหมายการค้าที่ได้รับการจดทะเบียนเป็นชื่อในทางธุรกิจ และทำให้ปรากฏเห็นอย่างชัดเจนบนสินค้าที่เหมือนหรือคล้ายกับสินค้าที่จะจดทะเบียน จนทำให้สาธารณชนเกิดความสับสน
9.3 การทำซ้ำ เลียนแบบ หรือแปลเครื่องหมายการค้าที่มีชื่อเสียงแพร่หลายทั่วไป หรือ การกระทำการดังกล่าวต่อส่วนที่เป็นสาระสำคัญของเครื่องหมายการค้านั้น และใช้เครื่องหมายการค้าดังกล่าวอย่างแพร่หลายกับสินค้าที่ไม่เหมือนหรือคล้ายกัน ที่ทำให้สาธารณชนเกิดความสับสนหลงผิด และอาจทำให้เกิดความเสียหายแก่ผู้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าที่มีชื่อเสียงแพร่หลายทั่วไป
9.4 การจดทะเบียนคำที่เหมือนหรือคล้ายกับเครื่องหมายการค้าที่ได้รับการจดทะเบียนของบุคคลอื่นที่เป็นโดเมนเนม และการใช้เครื่องหมายดังกล่าวในการดำเนินธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์กับสินค้าที่เกี่ยวข้องกัน จนทำให้สาธารณชนเกิดความสับสน
ทั้งนี้ หากเกิดการละเมิดเครื่องหมายการค้า ผู้ถูกละเมิดอาจดำเนินคดีอาญาต่อผู้กระทำละเมิดสิทธิในเครื่องหมายการค้าที่ได้จดทะเบียนแล้ว โดยยื่นคำฟ้องต่อศษล และต้องยื่นคำฟ้องภายใน 2 ปี นับตั้งแต่วันที่รู้ว่าเกิดการละเมิดในเครื่องหมายการค้า โทษสำหรับผู้ละเมิด คือ ค่าปรับสำหรับกรณี การละเมิดสิทธิแต่เพียงผู้เดียวในการใช้เครื่องหมายการค้าที่ได้รับการจดทะเบียน ต้องไม่เกิน 3 เท่าของผลประโยชน์ที่ผู้กระทำละเมิดได้รับจากการกระทำความผิดนั้น หรือในกรณีที่ไม่สามารถคำนวณผลประโยชน์ได้ ให้ปรับได้ไม่เกิน 100,000 หยวน นอกจากนี้ยังมีโทษอื่น ๆ เช่น จำคุกไม่เกิน 7 ปี
*****************************************
สคต.คุนหมิง
แหล่งที่มา: https://sbj.cnipa.gov.cn/sbj/index.html
https://www.ipthailand.go.th/images/781/L_china_8.pdf
https://wssq.sbj.cnipa.gov.cn:9443/tmsve/agentInfo_getAgentDljg.xhtml
Thai 
English 
Chinese 
Japanese 
German