ย่างเข้าปีที่ 5 พัฒนาการของอัฟกานิสถานภายใต้ตาลีบัน
ภายใต้การปกครองของเอมิเรตอิสลาม (เปลี่ยนชื่อเดิมจากคำว่า ตาลีบัน) ซึ่งครบรอบ 4 ปี ในวันที่ 15 สิงหาคม 2568 เผชิญกับความท้าทายและโอกาสในมิติการเมือง เศรษฐกิจ และการทูต รายงานนี้วิเคราะห์และเรียบเรียงข้อมูลจากแหล่งข่าว TOLOnews
1. การเมืองภายใน ความมั่นคงและความท้าทายด้านการบริหารความมั่นคงและการรวมอำนาจ
เอมิเรตอิสลามได้สร้างความมั่นคงภายในประเทศอย่างมีนัยสำคัญในช่วง 4 ปีที่ผ่านมา รักษาการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย นายคาลิฟา ซิราจุดดิน ฮักกานี เน้นย้ำว่าระบบการปกครองปัจจุบัน ประสบความสำเร็จในการรักษาความปลอดภัยทั่วประเทศ ขจัดภัยคุกคามจากกลุ่มก่อการร้าย เช่น ดาอิช และลดการทุจริตในระบบบริหารให้เหลือศูนย์ การเฉลิมฉลองครบรอบ 4 ปี ในกรุงคาบูลสะท้อนความเป็นเอกภาพของชาติ โดยมีประชาชนหลายพันคนเข้าร่วมขบวนพาเหรด และการแสดงทางทหารที่ฐานทัพอากาศบักราม รวมถึงการแสดงการบินผาดแผลงของกองทัพอากาศ
ความท้าทายด้านการบริหาร
ถึงแม้จะมีความสำเร็จด้านความมั่นคง แต่การจัดตั้งคณะรัฐมนตรีถาวร และร่างรัฐธรรมนูญยังคงไม่มีความชัดเจน การปรับเปลี่ยนตำแหน่งในคณะรัฐมนตรี เช่น การแต่งตั้งนายเมาลาวี อับดุล คาบีร์ เป็นรักษาการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงผู้ลี้ภัย แสดงถึงความพยายามในการปรับปรุงการบริหาร แต่ความไม่แน่นอนในโครงสร้างการปกครองอาจส่งผลต่อความเชื่อมั่นของนักลงทุนและพันธมิตรทางการค้า
มุมมองทางการค้า
ความมั่นคงภายในเป็นปัจจัยบวก ที่ช่วยลดความเสี่ยงสำหรับการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานและการค้า อย่างไรก็ตาม ความไม่แน่นอนในโครงสร้างการบริหาร อาจสร้างอุปสรรคต่อการเจรจาข้อตกลงทางการค้าระยะยาว ผู้ประกอบการที่สนใจลงทุนในอัฟกานิสถานควรติดตามความคืบหน้าในประเด็นรัฐธรรมนูญและการจัดตั้งรัฐบาลถาวรอย่างใกล้ชิด
2. นโยบายการต่างประเทศ การแสวงหาการยอมรับและความร่วมมือความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ
เอมิเรตอิสลามมุ่งเน้นนโยบายการต่างประเทศที่สมดุล โดยนายอาเมียร์ ข่าน มุตตากี รักษาการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ ระบุว่าอัฟกานิสถานจะไม่เป็นสมรภูมิสำหรับการแข่งขันระหว่างประเทศ แต่จะเป็นศูนย์กลางของความร่วมมือทางเศรษฐกิจ ปัจจุบัน อัฟกานิสถานมีตัวแทนทางการทูตมากกว่า 40 แห่งทั่วโลก และมีสถานทูตของชาติอื่นเกือบ 20 แห่งในกรุงคาบูล รัสเซียเป็นประเทศแรกที่ให้การยอมรับรัฐบาลรักษาการอย่างเป็นทางการในปี 2568 และคาซัคสถานมีแนวโน้มจะดำเนินการในลักษณะเดียวกัน การถอนชื่อ “ตาลีบัน” จากรายชื่อกลุ่มต้องห้ามของรัสเซียและคีร์กีซสถาน รวมถึงการปล่อยตัวพลเมืองอเมริกัน 3 คน สะท้อนความพยายามในการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับนานาชาติการประชุมระหว่างประเทศ
ในปี 2567 อัฟกานิสถานเข้าร่วมการประชุมระดับภูมิภาค เช่น องค์การความร่วมมือทางเศรษฐกิจ (ECO) และการเจรจาเตอร์เมซ ซึ่งเป็นครั้งแรกที่เข้าร่วมในเดือนมิถุนายน 2567 การเข้าร่วมเหล่านี้แสดงถึงความพยายาม ในการเชื่อมโยงกับเศรษฐกิจโลกและการค้าในภูมิภาค
มุมมองทางการค้า
การยอมรับจากรัสเซียและการขยายความสัมพันธ์กับประเทศในภูมิภาค เช่น จีน สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ และอุซเบกิสถาน เปิดโอกาสสำหรับการค้าและการลงทุนในด้านพลังงาน การเกษตร และโครงสร้างพื้นฐาน อัฟกานิสถานมีศักยภาพในการเป็นจุดเชื่อมโยงทางการค้าระหว่างเอเชียกลางและเอเชียใต้ อย่างไรก็ตาม การขาดการยอมรับจากชาติตะวันตกและข้อจำกัดด้านสิทธิมนุษยชน อาจเป็นอุปสรรคต่อการลงทุนจากยุโรปและสหรัฐอเมริกา
3. เศรษฐกิจ โอกาสและข้อจำกัดความสำเร็จทางเศรษฐกิจ
เอมิเรตอิสลามอ้างว่าประสบความสำเร็จในการยกเลิกระบบศักดินา และลดการปลูกพืชยาเสพติด ซึ่งช่วยลดการพึ่งพาเศรษฐกิจผิดกฎหมาย การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน เช่น การก่อสร้างถนนและระบบชลประทานในบางจังหวัด เป็นสัญญาณของความพยายามในการฟื้นฟูเศรษฐกิจและความท้าทายทางเศรษฐกิจ
อัฟกานิสถานยังคงเผชิญกับความท้าทายด้านความยากจน และการขาดแคลนทรัพยากร รวมทั้งการขาดการยอมรับจากนานาชาติ ทำให้การเข้าถึงความช่วยเหลือระหว่างประเทศ และการลงทุนโดยตรงจากต่างชาติ (FDI) มีจำกัด นอกจากนี้ การจำกัดการศึกษาและการกีดกันการทำงานของสตรี ส่งผลกระทบต่อกำลังแรงงาน และศักยภาพทางเศรษฐกิจในระยะยาว
มุมมองทางการค้า
สำหรับนักลงทุน อัฟกานิสถานมีศักยภาพในภาคเกษตรกรรม (เช่น ผลไม้แห้งและถั่ว) และทรัพยากรธรรมชาติ (เช่น อัญมณี ลิเทียมและแร่ธาตุหายากอื่นๆ) อย่างไรก็ตาม ความเสี่ยงจากความไม่แน่นอนทางการเมือง และการขาดโครงสร้างพื้นฐานที่ทันสมัย อาจจำกัดโอกาส ในระยะสั้น ผู้ประกอบการควรพิจารณาการร่วมมือกับพันธมิตรในภูมิภาค เช่น จีนหรือรัสเซีย ซึ่งมีแนวโน้มสนับสนุนรัฐบาลปัจจุบัน
4. สิทธิมนุษยชน อุปสรรคต่อการยอมรับจากนานาชาติการวิพากษ์วิจารณ์จากนานาชาติ
สหประชาชาติและหลายประเทศในยุโรป เช่น ฝรั่งเศส เยอรมนี และไอร์แลนด์ วิพากษ์วิจารณ์นโยบายของเอมิเรตอิสลาม ที่จำกัดสิทธิสตรีและเด็กหญิง โดยเฉพาะการห้ามสตรีเข้าถึงการศึกษาและการทำงาน การห้ามสตรีเข้าเรียนในสถาบันการแพทย์เมื่อเดือนธันวาคม 2567 ถูกมองว่าเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรง ซึ่งขัดต่อมติคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติที่ 2593 ปี 2564
ผลกระทบต่อการค้า
การจำกัดสิทธิมนุษยชน เป็นอุปสรรคสำคัญต่อการยอมรับจากชาติตะวันตก ซึ่งอาจนำไปสู่การคว่ำบาตรหรือข้อจำกัดทางการค้าเพิ่มเติม ประเทศที่ให้ความสำคัญกับประเด็นสิทธิมนุษยชนอาจลังเลที่จะลงทุนหรือทำข้อตกลงทางการค้ากับอัฟกานิสถาน ส่งผลให้โอกาสทางการค้าถูกจำกัด
5. มุมมองในอนาคต โอกาสและความท้าทาย
เมื่อเข้าสู่ปีที่ 5 ของการปกครอง เอมิเรตอิสลามมีเป้าหมายที่จะเสริมสร้างความมั่นคงภายใน และขยายความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ การยอมรับจากรัสเซียและการเข้าร่วมประชุมระดับภูมิภาค เป็นสัญญาณบวกของการบูรณาการเข้ากับประชาคมโลก อย่างไรก็ตาม ความท้าทายด้านสิทธิมนุษยชน และความไม่แน่นอนในการจัดตั้งรัฐบาลถาวร อาจชะลอการพัฒนาทางเศรษฐกิจและการยอมรับจากนานาชาติ
ข้อแนะนำทางการค้า
- การลงทุนในระยะสั้น เน้นภาคเกษตรและทรัพยากรธรรมชาติ โดยร่วมมือกับพันธมิตรในภูมิภาค ที่มีความสัมพันธ์ที่ดีกับเอมิเรตอิสลาม เช่น จีนและรัสเซีย
- การติดตามความเคลื่อนไหว ผู้ประกอบการควรมอนิเตอร์ความคืบหน้า ในประเด็นการยอมรับจากนานาชาติและการเปลี่ยนแปลงนโยบายภายใน เพื่อประเมินความเสี่ยงและโอกาส
- การจัดการความเสี่ยง ควรพิจารณาความเสี่ยงจากข้อจำกัดด้านสิทธิมนุษยชน และผลกระทบจากการคว่ำบาตรที่อาจเกิดขึ้นจากชาติตะวันตก
สรุป
อัฟกานิสถานภายใต้การปกครองของเอมิเรตอิสลาม มีศักยภาพในการเป็นจุดเชื่อมโยงทางการค้าในภูมิภาค ด้วยความมั่นคงภายในที่เพิ่มขึ้นและความสัมพันธ์ที่พัฒนากับบางประเทศ อย่างไรก็ตาม ความท้าทายด้านสิทธิมนุษยชน และความไม่แน่นอนทางการเมือง ยังคงเป็นอุปสรรคสำคัญ นักลงทุนและผู้ประกอบการควรใช้ความระมัดระวัง และมุ่งเน้นความร่วมมือกับพันธมิตรที่มีความสัมพันธ์ที่ดีกับรัฐบาลปัจจุบัน เพื่อลดความเสี่ยงและเพิ่มโอกาสในการค้าและการลงทุน
ที่มาข่าว/ภาพ
https//tolonews.com/index.php/afghanistan-195424
https//tolonews.com/index.php/afghanistan-195430
