โปแลนด์ได้ฤกษ์จัดระเบียบเข้มงวดการจ้างงานต่างชาติ เริ่ม 1 มิ.ย. 2568

โปแลนด์เดินหน้าจัดระเบียบจริงจังการจ้างงานต่างชาติ หลังจากทศวรรษที่ผ่านมา มีแรงงานต่างชาติทยอยย้ายเข้ามาหางานทำในโปแลนด์เพิ่มมากขึ้น เพื่อทดแทนแรงงานที่ขาดแคลนในหลายอุตสาหกรรม โดยเฉพาะกลุ่มแรงงานทักษะและมีความสามารถสูง ทำให้นำไปสู่ปัญหาทางด้านความมั่นคงปลอดภัยภายในประเทศอันเกิดจากการโยกย้ายถิ่นฐานเพื่อการประกอบอาชีพที่โปแลนด์ต้องเผชิญอยู่ในปัจจุบัน รัฐบาลจึงได้ออกกฎระเบียบว่าด้วยการจ้างแรงงานต่างชาติ มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน 2568 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อคุ้มครองตลาดแรงงานในประเทศให้มีความโปร่งใสและเป็นธรรมกับทุกฝ่าย ลดขั้นตอนการขอใบอนุญาตทำงานสำหรับแรงงานต่างชาติ และลดภาระค่าใช้จ่ายในการดำเนินการ สาระสำคัญสรุปพอสังเขปได้ ดังนี้

•    จำกัดประเภทวีซาที่สามารถขอใบอนุญาตพำนักชั่วคราว หรือ Temporary Residence Card: TRC โดยยกเลิกการออก TRC ให้แก่ต่างชาติที่เดินทางมาโปแลนด์ โดยวีซาที่ขอมาเยี่ยมเยียนครอบครัว/เพื่อนฝูง  วีซาผ่านแดน วีซารักษาพยาบาล วีซาการศึกษา รวมถึงวีซาระยะยาว หรือ Type D ตลอดจน ใบอนุญาตพำนักชั่วคราวที่ออกโดยประเทศยุโรปอื่นๆ
•    ให้นิยามของการจ้างแรงงานต่างชาติที่ผิดกฎหมายและการพำนักอย่างถูกกฎหมายใหม่  โดยกำหนดรายละเอียดเกี่ยวกับการจ้างงานต่างชาติว่าเมื่อใดจึงผิดกฎหมาย ซึ่งจะช่วยให้นายจ้างสามารถรับรองเอกสารต่างๆ ได้ชัดเจนยิ่งขึ้น ลดปัญหาการกระทำผิดกฎหมายโดยไม่เจตนา ซึ่งจะช่วยอำนวยความสะดวกให้แก่นายจ้างสามารถจ้างแรงงานต่างชาติได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
•    นำสัญญาการจ้างงานเข้าสู่ระบบออนไลน์ นายจ้างและบริษัทจัดหางานต้องส่งสัญญาการจ้างงานที่ ลงนามโดยแรงงานต่างชาติแล้ว มาเข้าระบบออนไลน์ ประกอบการขอใบอนุญาตทำงานหรือ work permit ที่สำนักงานแรงงานต่างชาติ ก่อนแรงงานต่างชาติจะเริ่มทำงาน
•    เพิ่มบทลงโทษสำหรับนายจ้างที่จ้างแรงงานต่างชาติที่ผิดกฎหมาย นายจ้างที่เพิกเฉยต่อกฎหมายและข้อกำหนดต่างๆ อาจโดนปรับถึง 3,000 สว้อตตี้ หรือราว 30,000 บาท ต่อลูกจ้างต่างชาติ 1  คน ซึ่งเป็นโทษที่หนักขึ้นกว่าแต่ก่อน วิธีการคำนวณค่าปรับก็จะเปลี่ยนจากอัตราเดียวหรือ flat rate เป็นการคำนวณที่คิดต่อแรงงานต่างชาติ 1 คน
•    การขอ Work Permit ผ่านเว็บไซต์ praca.gov.pl นายจ้างจะต้องดำเนินการขอ Work Permit ให้แรงงานต่างชาติผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ ซึ่งจะสะดวก รวดเร็ว ลดความผิดพลาด และค่าใช้จ่ายในการเดินทางมาติดต่อ นอกจากนี้ ยังสามารถติดตามความคืบหน้าได้ในระบบอย่างใกล้ชิด
 

ข้อมูลเพิ่มเติม/ข้อคิดเห็นของสคต.
1. แม้ว่าการออกกฎระเบียบการจ้างงานต่างชาติเพิ่มเติมดังกล่าวจะช่วยลดการจ้างแรงงานที่ผิดกฎหมายในโปแลนด์ และสร้างความโปร่งใสเป็นธรรมให้เกิดขึ้นกับทุกฝ่าย แต่ยังมีข้อคำถามจากหลายฝ่ายเกี่ยวกับแนววิธีปฏิบัติที่ดูจะเป็นภาระให้แก่นายจ้างและลูกจ้าง รวมทั้ง หน่วยงานรัฐที่ดูแลแรงงานต่างชาติ เพิ่มขึ้นไม่น้อย
2. การเปลี่ยนแปลงของกฎหมายดังกล่าว ส่งผลดีในระยะยาวต่อแรงงานฝีมือจากต่างประเทศรวมถึงแรงงานไทย ทั้งที่กำลังอาศัยอยู่ในโปแลนด์และแรงงานใหม่ที่ต้องการย้ายไปทำงานในอนาคต เนื่องจากกฎหมายใหม่นี้จะช่วยป้องกันปัญหาการถูกเอารัดเอาเปรียบจากนายจ้างและการละเมิดกฎหมายแรงงาน โดยเฉพาะแรงงานในภาคบริการที่กำลังขาดแคลนในโปแลนด์และยุโรป อาทิ ร้านอาหารไทย และร้านนวดไทย ทั้งนี้ คาดว่าเมื่อผู้ประกอบการและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในโปแลนด์ได้มีการปรับตัวและเริ่มดำเนินการตามกฎหมายฉบับใหม่ ก็จะทำให้การนำเข้าแรงงานจากไทยมีความสะดวกคล่องตัวมากยิ่งขึ้นในอนาคต

ที่มา:    

1. Ministry of Family, Labour and Social Policy, The Republic of Poland

2. Poland Weekly+ (July-August 2025)