แอฟริกาใต้ประกาศขึ้น VAT เป็น 15.5%

กรมสรรพากรแห่งแอฟริกาใต้ (SOUTH AFRICAN REVENUE SERVICE) ได้ประกาศขึ้นภาษีมูลค่าเพิ่ม (Value  Added Tax :VAT) จากเดิม 15% เป็น 15.5% มีผลตั้งแต่วันที่ 1 พฤษภาคม 2568 และ 16% มีผลตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน 2569 ซึ่งเป็นไปตามคำแถลงด้านงบประมาณของรัฐมนตรีกระทรวงการคลัง นายอีน็อค โกดงวานา เมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2568

รัฐบาลแอฟริกาใต้ให้เหตุผลต่อการเพิ่ม VAT เพื่อแก้ไขปัญหาการขาดแคลนงบประมาณสำหรับภาคส่วนที่สำคัญ อาทิ สุขภาพ การศึกษา การขนส่งและความมั่นคง อย่างไรก็ตาม เพื่อบรรเทาผลกระทบต่อครัวเรือนที่มีรายได้ต่ำ รัฐบาลจะเพิ่มรายการสินค้าอาหารที่ไม่ต้องเก็บภาษี( VAT 0%) และจะเพิ่มเงินช่วยเหลือทางสังคมที่สูงกว่าอัตราเงินเฟ้อ

อนึ่ง พรรค DA (The Democratic Alliance) ซึ่งเป็นพรรคร่วมรัฐบาล ไม่เห็นด้วยกับนโยบายการเพิ่ม VAT เนื่องจากเป็นการเพิ่มภาระให้แก่ครัวเรือนซึ่งขณะนี้กำลังได้รับผล กระทบจากอัตราเงินเฟ้อและเศรษฐกิจชะลอตัว การแสดงจุดยืนที่ชัดเจนของพรรค DA ทำให้เกิดคำถามเกี่ยวกับเสถียรภาพของรัฐบาลผสมซึ่งนำโดยพรรค ANC (the African National Congress)

ประธานาธิบดีไซริล รามาโฟซา รับทราบถึงความท้าทายที่เกิดขึ้นจากพรรค DA ต่อข้อเสนอการเพิ่ม VAT ทั้งนี้ กระทรวงการคลังกำลังพิจารณาทางเลือกอื่นในการเพิ่มรายได้ให้แก่ภาครัฐแทนการเพิ่ม VAT โดยมีระยะเวลา 30 วัน อย่างไรก็ตาม มีโอกาสในการเลี่ยงไม่เพิ่ม VAT น้อยมาก เนื่องจากข้อจำกัดด้านรายได้ของรัฐ

ข้อมูลเพิ่มเติมและความเห็นของสำนักงานฯ : การเสนอให้เพิ่ม VAT ได้จุดประกายความขัดแย้งทางการเมืองและยังเกี่ยวเนื่องถึงความยุติธรรมทางเศรษฐกิจและการกำกับดูแลของภาครัฐ  แม้ว่ารัฐบาลแอฟริกาใต้มีแนวทางในการลดผลกระทบให้แก่ครัวเรือนรายได้ต่ำ โดยการจะขยายขอบเขตรายการสินค้าอาหารที่ไม่เก็บภาษีมูลค่าเพิ่ม (ปัจจุบัน สินค้าอาหาร VAT 0% อาทิ ขนมปังสีน้ำตาล อาหารจากข้าวโพด เมล็ดข้าวโพดบด เมล็ดข้าวโพดแห้ง ถั่วแห้ง ถั่วเลนทิล ปลาซาดีกระป๋อง นมผง ข้าว ผัก ผลไม้ น้ำมันพืช นม ไข่) และจะเพิ่มเงินช่วยเหลือทางสังคม เป็นการสะท้อนให้เห็นถึงการรักษาสมดุลระหว่างการจัดหารายได้แผ่นดินกับความรับผิดชอบต่อสังคม อย่างไรก็ตาม ความเห็นที่ไม่สอดคล้องกันของพรรคร่วมรัฐบาล      (พรรค ANC และ พรรค DA) ต่อการเพิ่ม VAT อาจจะส่งผลต่อเสถียรภาพของรัฐบาลผสมของรัฐบาลแอฟริกาใต้

ที่มาข้อมูล/เครดิตภาพ : www.capetownetc.com

ประมวลโดยสำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงพริทอเรีย

เมษายน 2568